Een lezing op de universiteit

'Muziek in de DDR'

Maart 2023. Al jaren ben ik gefascineerd door de DDR. Dit komt door een indrukwekkend bezoek aan de stad Berlijn in 2010 waar we overnachten vlak bij Alexanderplatz in de volksmond Alex. Via de socials volg ik al geruime tijd het DDR Museum in Monnickendam. Welke ik in 2015 bezocht. Tussendoor las ik talloze boeken, zowel fictief als non-fictief over de tijd van Oost-Duitsland.

In 2023 is er een 3 delige cursus op de Volksuniversiteit Amsterdam Realiteit of socialist realisme in kust, literatuur en televisie DDR. Het lijkt me prachtig om deze online cursus/lezing te volgen. Ik meld me aan, maar helaas gaat deze niet door. Mijn aanmelding wordt teniet gedaan en het overgemaakte cursusgeld wordt teruggestort. Ik vind het vooral jammer, want het blijft toch mooi om te zeggen dat je een cursus op de universiteit gevolgd hebt.

Overigens was ik al eens op een universiteit. In 2002 was ik namelijk op de Universiteit van Amsterdam. Niet om deze in te vallen en zogenaamd om te protestesteren, maar voor de schoolkrantdag. Dit overigens geheel terzijde.

April 2024 ik krijg een appje van een vriend en op facebook passeert hij eveneens de revue. Een lezing over muziek in de DDR. Ik sta nog ingeschreven bij volksuniversiteit in de maillijst waardoor aanmelden moet lukken. Een Lezing over muziek in de DDR. Klinkt goed in de oren. Aangezien het een uur zal duren en mocht het niets zijn, dan is een uur ook weer zo voorbij. Na wat aarzeling meld ik me aan. Al gauw volgt de zoomlink voor het inloggen. Maandag 13 mei om 19:00 uur zit ik op de zolderkamer achter mijn laptop. Samen met een 15 tal  anderen ben ik ingelogd en doet Anja Fricke het woord. Anja is opgegroeid in de DDR en geeft al jaren (online) cursussen waarbij ze veel samenwerkt met het DDR-museum. 

Rond 19:00 uur start de lezing. Ze vertelt helder, duidelijk en enthousiast en adviseert om de koptelefoon goed hard te zetten voor de mooie klanken die zullen volgen. Bij het zien van de eerste sheet krijg ik kippenvel. Hier staat de tekst van City – Am Fenster. Inderdaad een song die mijn favoriete act Scooter al eens nieuw leven in blies en welke versie 2002 live in Cologne mijn ultieme lievelingsplaat is. Mijn avond kan niet meer stuk. Scooter meets DDR. Al wist ik natuurlijk wel al dat City een rockband uit de DDR was. En daar ik de best of City heb, was dit nummer mij al jaren bekend, maar dat het in deze cursus zat. Dit verzin je bijna niet.

Het nummer Am Fenster van City wordt gepresenteerd en gedraaid. Niet de 17 minuten die het nummer duurt, maar een fragment van 2 minuten. We kunnen de tekst meelezen en maken hieruit op dat deze zijdelings politiek is. De tekst is overgenomen uit een gedicht. Veel nummers in de DDR direct of indirect politieke boodschappen. Sommige werden dan ook verboden in deze bijzondere periode van een 2ledig Duitsland. Andere bands braken juist door, omdat ze de DDR in kaart brachten en de staat daar (financieel) niet dommer van.

Er volgt een schlager met ‘Was willst du den in Rio?’ Waarvan geen tekst is. Het nummer was verboden maar werd later toch weer toegestaan. Er volgt een nummer van de Sputniks, welke me voor 98% doet denken aan de Shadows. Een mede-cursist vat dit zo op en stuurt dit in de chat. Ik reageer hier bevestigend op. Het nummer klinkt zeer Amerikaans en beat achtig. Daarna volgt ’Ein Haus in New Orleans’ wat een cover is van The Animals – House of the Rising Sun, maar dan in het Oost-Duits. Het klinkt prachtig en ik moet zeggen ik geniet volop van het nummer, maar vooral van de lezing annex cursus. Als ik even door beelden scroll van de de mede cursisten valt me op ze allen stuk voor stuk jaren ouder zijn dan mij. Ze doen allen actief mee, want in de chat sturen ze gericht vragen. Zoals, hoe kwamen ze in de DDR aan deze instrumenten?'. 

Er komt nog een mooi affiche over een concert van Bruce Springsteen in Weissensee waar weer een soort van cover op is gemaakt door een punkrockband. Born in de GDR heet het nummer. Het is niet knijterhard, maar klinkt lekker uptempo. De Film Oss-reservation wil ik graag zien, nu ik het bestaan ervan af weet. Niet veel later zit de lezing erop. Er worden nog vragen gesteld. Ene Nicholas blijkt uit de de DDR te komen vraagt in het Duits of er familiebanden zijn met een zanger en een politicus, maar dat blijkt niet het geval. Het berust hier op toeval.

Een ding is zeker waar, het was 100% de moeite aan om op een maandavond deze online lezing te volgen. De docente brengt de stof of beter leuke informatie op een heldere en enthousiasme. manier Het is jammer dat ik bij de volgende DDR-cursus niet aan kan sluiten, maar dit smaakte zeker naar meer. Een lezing volgen op de universiteit, zo gek als het klinkt, was het niet….